ارتیشو

 Artichoke

نام علمی    Cynara scolymus

کلیات گیاه شناسی

آرتیشو گیاه بومی مناطق مرکزی مدیترانه است ولی در حال حاضر در بیشتر نقاط معتدل دنیا کشت یم شود .

رومی ها در حدود 2000 سال پیش این گیاه را پرورش می دادند و بعنوان سبزی در سالاد استفاده می کردند .

آرتیشو  در قرن شانزدهم در انگلستان و فرانسه برده شد و سپس در قرن نوزدهم در آمریکا کشت شد . اکنون کالیفرنیا و سواحل اقیانوس آرام مرکز کشت آرتیشو می باشد .

کلمه Artichoke  از کلمه  ایتالیایی Articicco مشتق شده که بمعنی میوه کاج می باشد و آرتیشو هم مانند میوه کاج است .

آرتیشو برای رشد احتیاج به آب و باران فراوان درد .

آرتیشو گیاهای است چند ساله درای ساقه  ای راست که ارتفاع آن بحدود یک متر می رسد . برگهای آن پهن و دراز مانند برگهای کاهو است که برنگ سبز تیره است . در انتهای ساقه میوه  آن که بشکل میوه کاج یا سیب فلس در است مشاهده می شود .گلبرگهای آن ضخیم  و گوشتی بوده و انتهای گلبرگها ضخیم تراست که مصرف خوراکی درد .

برای خرید آرتیشو دقت کنید که برگها با نشده و سفت  و سبز باشد . هنگامیکه برگهای آرتیشو قهوه ای است نشان دهنده کهنه بودن آن می باشد .

فصل آرتیشو معمولا ماههای فرودرین و دریبهشت ( آپریل و می )است .

ترکیبات شیمیایی:

برگهای خوردنی آرتیشو درای اینولین ، اینولاز و ماده ای تلخ بنام سینارین Cynarine  می باشد .

سینارین خاصی زیاد کننده ترشحات صفرارا درد و علت صفرا بری آرتیشو داشتن این ماده است .

در صد گرم آرتیشو پخته مواد زیر موجود است :

انرژی                               14 کالری

پروتئین                            1/5 گرم

آب                                86 گرم

مواد چرب                       0/1 گرم

مواد نشاسته ای            5 گرم

کلسیم                        22 میلی گرم

فسفر                         40 میلی گرم

آهن                          0/6 میلی گرم

سدیم                       30 میلی گرم

پتاسیم                    0 25 میلی گرم                 

ویتامین آ                  40 واحد بین المللی

ویتامین ب 1             0/04 میلی گرم 

ویتامین ب 2             0/02  میلی گرم

ویتامین ب 3            0/6 میلی گرم

ویتامین ث              5/2 میلی گرم 

خواص داروئی:

آرتیشو  از نظر طب قدیم ایران گرم و کمی خشک است . قسمت مورد استفاده آرتیشو برگها و قسمت سوط آن است که بنام قلب آرتیشو معروق می باشد . آرتیشو :

1) کبد را تمیز و اعمال کبد را تنظیم می کند .

2)ترشح صفرا را افزایش می دهد .

3) از جمع شده چربی در کبد جلوگیری می کند و آنهایی که کبد چرب دارند بهتر است از آرتیشو استفاده کنند

4) یرقان مزمن را درمان می کند .

5) تقویت کننده بدن است .

6) موجب دفع ادرار می شود .

7) تب بر است .

8) در درمان رماتیسم موثر است .

9) یبوست های ناشی از عدم صفرا را درمان می کند.

10) در درمان ورم روده موثر است .

11) باعث دفع سنگهای کیسه صفرا می شود .

12) نیروی جنسی را افزایش می دهد .

13) کلیه و مثانه را گرم می کند .

14) گاز و نفخ معده  و روده  را از بین می برد .

15) باعث هضم غذا می شود .

16) بیماریهای کبدی را درمان یم کند .

17) کلسترول خون را پائین می آورد .

18) داروی لاغری است و کسانیکه می خواهند وزن کم کنند و لاغر شوند می توانند هر روز آرتیشو بخورند .

19) سرگیجه را برطرف می کند .

20) آنهائیکه گوششان زنگ می زند اگر آرتیشو را بخورند آنرا برطرف می کند  .

21) مبتلایان به بیماری قند می توانند با خوردن آرتیشو قند خود را تنظیم کنند .

22)  در درمان میگرن موثر است .

23) در برطرف کردن بیماری آسم اثر مفید درد .

24) نقرس را برطرف می کند .

25) آرتیشو رگها را تمیز کرده و تصلب شرائین را درمان می کند .

26) در برطرف کردن اگزمت موثر است .

27) در درمان اکثر بیماریهای پوستی اثر مفید درد .

28) سموم بدن را دفع می کند .

29) زخم های ریه و روده را درمان می کند .

30) برای جلوگیری از ریزش مو ار برگهای آرتیشو ضماد تهیه کرده  و به سر بمالید .

31) برای برطرف کردن بوی بد زیر بغل عصاره برگ آرتیشو را به زیر بغل بمالید .

32) عصاره آرتیشو را اگر به بدن بمالید خارش را برطرف می کند .

33) برای رفع آب آوردن بدن از جوشانده آرتیشو بمقدر سه فنجان در روز استفاده کنید .

مضرات :

آرتیشو چون گرم است ممکن است در بعضی از اشخاص تولید سودا کند لذا بهتر است با سرکه خورده شود ضمنا طعم آرتیشو را دوست ندارند . اینگونه اشخاص اگر بخواهند از مزایای آرتیشو استفاده کننده تنطور قرص یا کپسول آرتیشو مصرف نمایند .